Appel-honing gelei

Het was erg winderig de afgelopen dagen en de grond onder de grote goudrenet is bezaaid met gebutste appels.

Dat betekent plukken!!
Lie en ik gaan een dezer dagen dus de ladder op.
Het is een oude boom, nog uit de hoogstamtijd en lastig leeg te plukken maar over het algemeen krijgen we het meeste fruit er wel uit..de rest is voor de merels.

Met de valappels maakte ik het volgende recept uit het boek Perfect Conserveren van Hilaire Walden..een aanrader ( zowel het boek als de gelei)

Moesappels in flinke stukken gesneden zonder klokhuis of schil te verwijderen
Water
Suiker 
Honing
Hele kruidnagels
Stukje verse gemberwortel
Kaneelstokjes

Leg de stukken appel in een pan met water. Reken 5,75 dl per kilo appels. Laat de appels onafgedekt zachtjes stuk koken.
Schenk de inhoud van de pan in een kaasdoek of een geleizak boven een plastic of glazen kom en laat de appels een nacht op een koele plek uitlekken.

Meet het sap en schenk het in een schone pan. Voeg aan elke 5,75 dl sap 450 gram suiker en 115 gram honing toe. Vul een zakje van kaasdoek met drie kruidnagels een stukje gember en een kaneelstokje van 5 centimeter lang. Hang het in de pan. Los de suiker en honing op laag vuur op en breng alles dan aan de kook, laat het koken totdat de gelei de goede dikte heeft.
Verwijder de specerijen en vul de schone potten. Een jaar houdbaar.

Nu zou ik het appelvrouwtje niet zijn als ik niet iets ging veranderen aan het recept…ik had 3 x 5,75 dl sap maar heb in plaats van 1350 gram suiker maar 1000 gram genomen..en de honing heb ik pas op t laatst toegevoegd - met het idee dat je honing niet moet koken- zal niet helpen want het werd toch verhit maar voor het idee. De gelei ruikt heerlijk naar honing en specerijen. Het zakje met de kruiderij ging stuk tijdens het koken, en de plakjes gember heb ik hier en daar in een potje meegegoten.

Natuurlijk heb ik de -nog wat warme- gelei nog even geproefd; over een bakje lekkere dikke yoghurt, zalig kind zou mijn moeder zeggen, alsof er een engeltje over je tong fietst…(of zei ze nou piest?)

De volgende dag: de gelei heeft een redelijke stijfheid gekregen ondanks de verminderde suikertoevoeging. Stijf genoeg voor op brood, zacht genoeg om bijvoorbeeld over hangop te lepelen..wat walnoten erbij..mmmm

Kweepeer gelei

Zoals het hoort bij de appelvrouw: mijn kweeperen zijn eigenlijk kwee-appels.
Bij het eerste jaar en de eerste vruchten heb ik lang gewacht totdat er zich bobbels en knollen gingen vormen op de vrucht, maar deze bleven mooi rond en glad. Ondertussen weet ik dat ik kwee-appels heb. Een mooie gele vrucht, mijn kleine boompje hangt er ieder jaar boordevol mee!

De gelei,  lekker in de yoghurt en -volgens mijn dorpsgenoten- goed bij maag en darmproblemen, en bij diarree. Dit zou komen omdat het positief werkt op de inwendige slijmvliezen.
Het is zelfs zo dat mijn buurvrouw geen kweegelei meer kan zien of ruiken omdat ze dat als kind altijd kreeg als ze diarree had, ze heeft een negatieve associatie bij deze lekkernij.
Gelei maak ik met behulp van de sapketel.

Gelei:

Neem 30 kweeperen of appels, wrijf ze schoon met een doek en snij ze in kwarten en dan in smalle repen.De schillen, pitten en klokhuizen gaan gewoon mee, die zitten vol met pectine, en geeft de gelei behalve de gewenste dikte ook de hem toegekende medicinale kracht mee.
Vul het reservoir van de sapketel ermee, en zet de kweeën op het vuur.
Laat zo`n 50 à 60 minuten koken, giet het sap af en meet het.
Doe het sap in een jampan, voeg er eventueel een zakje vanilesuiker naar smaak bij en 500 gram van gilze speciaalsuiker per 1,1 liter sap.
Je kunt ook even een kaneelstokje meekoken. Breng aan de kook, en als het sap goed borrelt laat je het nog een minuut koken. Vul de potten tot de rand, sluit ze goed af en laat ondersteboven afkoelen.

Mispelgelei met citroen en appel

Na enige tijd liggen zijn de mispels eindelijk zover dat ze zacht genoeg zijn om er iets mee te doen. Gelei gaat het worden!
Ik heb het internet afgestruind op recepten en heb er verschillende gevonden, maar ze beginnen vrijwel allemaal met het wassen een in tweeën snijden van de vruchten.Op de 4 kilo vruchten die ik gebruikte zaten er een stuk of tien die vanbinnen al aan t schimmelen waren; het is dus zaak alle vruchten open te maken.



Het in tweeën snijden van 4 kilo mispels neem enige tijd in beslag dus ik ben nog voor ik de helft klaar had begonnen met het openbreken van de vruchten..dat gaat wel goed als je ze net bij het hardere deel van twee van de kelkslippen pakt en uit elkaar trekt.






Het recept van Nigel Slater sprak me het meeste aan, dat heb ik dus in grote lijnen gevolgd:


zachte mispels 1.6 kilo
harde mispels 400 gram
3 citroenen
2 zure appels
2 liter water
suiker ongeveer 800 gram.

Was de mispels voorzichtig maar grondig en snij of breek ze in tweeën.
Snij de citroenen in twee helften en de appels in vieren.
Leg de citroenen, de appels en de kweeperen in een grote pan of jampan en overgiet met twee liter water.

(Daar ging het bij mij al anders want ik had een dubbele hoeveelheid vruchten genomen en mijn grootste pan maar daar kon er niet meer dan 2.7 liter water bij.
Harde mispels had ik ook niet (meer) ze waren allemaal lekker zacht..)

Breng het geheel aan de kook, doe de deksel erop en kook een uur.

Laat nog de rest van de dag staan om de smaken goed in te laten trekken en stort de inhoud van de pan voor de nacht in een keteldoek over een zeef of vergiet.

Meet de volgende dag het sap.
Nigel Slater meet niets, hij heeft de hoeveelheid suiker tevoren bepaald. Omdat ik veel minder vocht had en dus ook minder opbrengst ben ik uitgegaan van de hoeveelheid opgevangen sap in mijn geval 1.6 liter.
De mispel is een pectinehoudende vrucht en daarom is het niet nodig een geleisuiker te gebruiken..deze suiker heeft per slot van rekening als grootste voordeel gelei in te koken met minder suiker door de extra toevoeging van pectine in deze suiker.
Ik gebruikte 800 gram suiker op deze hoeveelheid sap.
Minder had volgens mij ook gekund.
Ik heb het sap eerst een minuut of 5 op hoog vuur ingekookt en daarna de suiker toegevoegd. Geproefd op smaak en verder ingekookt tot gelei, zo`n 15 minuten.

En dan in potjes gieten en klaar. De gelei is heerlijk zacht en geparfumeerd en vooral de smaak is een verrassing. Vind ik de rauwe mispel ietwat smaken naar appel-compote met kaneel de gelei heeft meer smaken: appel, (kwee)peer en ook rabarber.
De smaak is lastig te omschrijven maar heel vol..het prikkelt je smaakzintuigen en is nog gezond ook want de mispels bevatten onder andere: vitamine C, voedingsvezels, anti-oxidanten, natrium, kalium ijzer en magnesium.

Voorbereiding Mispelgelei

Mispels zijn pas lekker en geurig als ze rot zijn.

Vandaag heb ik een deel van de mispels geplukt. De vruchten zijn nog keihard en moeten nog een rottingsproces ondergaan dat ik wel graag wil controleren..als ze nu nog aan de boom blijven heb ik kans dat ze na een storm allemaal aangevreten op de grond liggen.
Met plukken merkte ik dat ze al vrij losjes aan de takken hingen en gemakkelijk in mijn hand vielen.

De vruchten zijn uitzonderlijk groot dit jaar, of dit door de vrij warme zomer en droogte komt daar heb ik eigenlijk geen idee van maar meestal zijn ze wat kleiner.
Ze zijn nu goudbruin en nog keihard.

Ik heb de vruchten in één laag op een dienblad gelegd en daar zullen ze de aankomende week blijven liggen totdat ze veel donkerder bruin worden en zacht..ook wel rot genoemd.